نمرۀ ارجاعات (CiteScore)
نمرهٔ ارجاعات (CiteScore) معیار سنجش جدیدی است که به شما کمک می‌کند عملکرد مجله را بسنجید و تصمیم‌گیری کنید.
معیارهای جدید الزویر درون‌بینی جامع، شفاف و به‌روز را فراهم می‌کند. میزان تأثیرگذاری نشریه نقش مهمی در درک عملکرد مجله در گذر زمان و تصمیم‌گیری برای آیندهٔ آن دارد. ممکن نیست بتوان تنها با استفاده از یک معیار، تصویری حقیقی از میزان تأثیر به دست آورد؛ پس مجموعه‌ای از معیارها مورد نیاز است تا تصمیماتِ آگاهانه را پشتیبانی کند.
امروز الزویر معیارهای ضریب تأثیر (CiteScore metrics) را به کار می‌بندد: استانداردی تازه که دیدی جامع‌تر، شفاف‌تر و به‌روزتر از میزان تأثیر مجله ارائه می‌دهد و کمک می‌کند مجلۀ خود را در آینده با تأثیرگذاری بیشتری پیش ببرید.
معیارهای ضریب تأثیربخشی از سبد معیارهای نشر Scopus است که شامل SNIP و SJR، شمارش ارجاع‌دهی به مقاله و درصد ارجاعات است. ترکیب این معیارها در Scopus برداشت‌هایی دربارهٔ تأثیر استنادی (citation impact) بیش از 22220 عنوان را فراهم می‌کند.
بیشتر مطالعه کنید: راهنمای نمایه‌سازی در اسکاپوس (پرسش‌های متداول: خودارزیابی)
تفاوت میزان تأثیر (Impact)، نمرۀ ارجاعات (CiteScore)، تأثیر استنادی (Citation Impact)
معیارهای نمرهٔ ارجاعات مجموعه‌ای از هشت شاخص مکمل هستند بدین قرار:
- نمرهٔ ارجاعات
- پیگیری نمرهٔ ارجاعات
- آمار درصدی نمرهٔ ارجاعات
- آمار چهار به یک نمرهٔ ارجاعات
- رتبه‌بندی نمرهٔ ارجاعات
- شمار ارجاع‌دهی
- شمار مقالات
- درصد ارجاع‌دهی
ضریب تأثیر خود رویکردی قدرتمند را به دو دلیل ارائه می‌دهد:
1- بازهٔ ارجاع‌دهی سه‌ساله. تحقیقات نشان داده است که در زمینه‌هایی که سرعت کار پایین است، بازهٔ دوساله برای ارزیابی داده‌ها بسیار کوتاه است؛ با این حال برای زمینه‌هایی که عملکرد در آنها سریع‌تر است، پنج سال هم طولانی محسوب می‌شود. پایگاه داده‌هایی مانند Scopus که حوزه‌ای وسیع دارد، گویای مقدار ارجاع‌دهی‌ها در تمام رشته‌هاست و در عین حال به نسبت، آخرین داده‌ها را منعکس می‌سازد؛ ترکیب سه سال برای چنین پایگاه داده‌هایی بسیار مناسب است.
2- صورت و مخرج ضریب تأثیر هردو شامل همهٔ گونه‌های متون می‌شوند. به این معنا که نه‌تنها مقالات و داوری‌ها بلکه نامه‌ها، یادداشت‌ها، متون ویرایش‌شده، مقالات همایش‌ها و مقالات دیگر که توسط Scopus فهرست‌بندی شده‌اند شامل این مجموعه می‌شوند. نتیجه اینکه صورت و مخرج مورد استفاده در محاسبات نمرهٔ ارجاعات، قابل استناد است. این رویکرد تصویر کامل‌تری از تأثیر استنادی ارائه می‌دهد و دست‌کاری در محاسبات را دشوارتر می‌سازد.
طریقۀ محاسبۀ نمرۀ ارجاعات
جامع بودن
نمرهٔ ارجاعات در اصل میانگین ارجاعات در طول بازهٔ سه‌ساله به یک مقاله است. ساختن دوبارهٔ آن ساده است. ارزش ضریب تأثیر 2015 برای بیشتر عناوین نشریات فعال ـ مجلات، سری کتاب‌ها، اقدامات همایش‌ها و مجلات تجاری ـ که شروع چاپشان از سال 2014 بود دردسترس است.
شفاف بودن
محاسبهٔ ضریب تأثیر سرراست است؛ بی‌هیچ الگوریتم سرّی یا جزئیات پنهان. نمایشگر آزاد منابع جزئیات که در Scopus دردسترس است، رقم دقیق آن را نشان می‌دهد. معیارهای نمرهٔ ارجاعات، ارجاعات تمام مقالات چاپ‌شده در یک سال را به نسبت سه سال پیشین محاسبه می‌کند. این امر مشخصهٔ قوی‌تر و صحیح‌تری از تأثیر مجله ارائه می‌دهد. به‌طور مثال برای محاسبهٔ ارزش سال 2015، نمرهٔ ارجاعات سال 2015 را در مقایسه با سال‌های 2012، 2013 یا 2014 حساب می‌کنند. این عدد تقسیم بر شمار مقالات ثبت‌شده در Scopus در سال‌های 2012، 2013 و 2014 می‌شود.
به‌روز بودن
نمرهٔ ارجاعات محاسبه می‌شود که نشانگر میانگین ارجاع‌دهی در کل تقویم سالانه است. اما میزان تأثیر می‌تواند سریع‌تر از آن تغییر یابد، پس پیگیری نمرهٔ ارجاعات برای این است که دیدی به‌روز از عملکرد مجله در طول سال فراهم شود. به همین سبب نمرهٔ ارجاعات ماهانه ارائه می‌شود.
بیش از آن عناوین جدید می‌توانند یک سال پس از اینکه در لیست Scopus ثبت شدند، معیارهای نمرهٔ ارجاعات را دریافت کنند. از آنجا که ضریب تأثیر به شکل خودکار تمام فصلنامه‌های درخواستی را پوشش می‌دهد، هیچ روند درخواست پیچیده یا حذف‌شدگی نامعلومی در کار نیست. این امر موجب می‌شود که شاخص‌های نمرهٔ ارجاعات که مجلاتی از قبیل CiteScore Rank را مورد قیاس قرار می‌دهند، به‌روز نگه داشته شوند.
ترجمه و گردآوری: واحد نشریات مؤسسۀ دانش‌گستر فرنام
دیدگاه‌ها