نویسندگی
1- شخصی نویسنده (یا یکی از نویسندگان) مقاله محسوب می‌شود که هر چهار معیار زیر را داشته باشد:
1-1 سهم قابل‌توجهی در حداقل یکی از فعالیت‌های زیر داشته باشد:
الف) ارائهٔ ایدهٔ پژوهشی یا طراحی مطالعه
ب) جمع‌آوری داده‌ها
ج) آنالیز و تفسیر
2-1 در نوشتن پیش‌نویس مقاله یا مرور نقادانۀ آن، که منجر به اصلاح محتوای علمی مقاله می‌شود، نقش داشته باشد.
3-1 مقالهٔ نهایی‌شده را مطالعه و تأیید کرده باشد.
4-1 مسئولیت تمام وجوه مقاله را، اعم از صحت و اعتبار مطالب عنوان‌شده در آن، بپذیرد.
تبصره: اشخاص حقوقی و تیم‌های پژوهشی نیز مشمول معیارهای این ماده می‌شوند.
2- نام تمامی اشخاصی که معیارهای نویسندگی مقاله را دارند باید به‌عنوان نویسنده در بخش نویسندگان مقاله آورده شود، حتی اگر همکاری وی با آن مرکز یا تیم پژوهشی، به هر علتی، قطع شده باشد.
3- در پژوهش‌های بزرگ که توسط تیم پژوهشی انجام می‌شوند و نقش نویسندگان در ایجاد مقاله بسیار تخصصی است، سهم و مسئولیت هریک از نویسندگان می‌تواند محدود به تخصص وی باشد. در این موارد پژوهشگر یا پژوهشگران اصلی، فردی را که مسئولیت کلیت مقاله را دارد، تعیین خواهند کرد.
4- ترتیب نام‌ها در بخش نویسندگان مقاله بر اساس میزان مشارکت هریک از افراد و با توافق جمعی آنان مشخص می‌شود. فردی که بیشترین سهم را در مطالعه و نگارش دست‌نوشته داشته، نویسندهٔ اول خواهد بود.
تبصره: جایگاه یا سطح علمی نویسندگان مقاله تأثیری در ترتیب نام نویسندگان نخواهد داشت.
5- توافق نداشتن نویسندگان در مورد ترتیب نامشان در مقاله، بعد از ارسال مقاله به مجله و دریافت آن، تنها از طریق نویسندۀ مسئول قابل‌پیگیری است. تصمیم در این باره بر عهدۀ سردبیر مجله است.
6- حذف نام نویسنده/نویسندگان بعد از ارسال مقاله به مجله، تنها از طریق درخواست نویسندۀ مسئول قابل‌پیگیری است. کسب رضایت تمام نویسندگان در این خصوص الزامی و تصمیم نهایی بر عهدۀ سردبیر مجله است.
7- وجود تعارض در میان نویسندگان، بعد از ارسال مقاله به مجله، باید به‌صورت کتبی به اطلاع سردبیر مجله رسانده شود. تا برطرف شدن تعارض، مسیر ارزیابی مقاله مسدود می‌شود و نویسنده/نویسندگان حق ارسال مقاله به مجله‌ای دیگر را ندارند. در صورت اثبات تعارض، سردبیر موضوع را بر اساس اصل فریبکاری بررسی خواهد کرد.
8- اضافه و کم کردن یا اعمال هرگونه تغییر در ترتیب اسامی نویسندگان بعد از ارسال به مجله، تعارض در منافع محسوب می‌شود و چنانچه با دلیل شفاف توضیح داده نشود، بر اساس اصل فریبکاری با آن برخورد خواهد شد.
9- نام کلیهٔ افرادی که سهم قابل‌توجهی در اجرای مطالعه یا نگارش مقاله داشته‌اند اما معیارهای درج نام در بخش نویسندگان مقاله را ندارند، در بخش سپاسگزاری با ذکر نوع مشارکت آورده می‌شود.
10- چنانچه مجله مشکوک به وجود نویسندۀ روح (Ghost Authorship) شود، درخواست مدارک مربوط به آن از نویسنده الزامی است. اگر ذکر نشدن نام نویسنده‌ای که در مقاله مشارکت داشته محرز شود، الزامی است نویسندۀ مسئول با ارسال مجدد درخواست تغییرات در نام نویسندگان، موضوع را به‌صورت شفاف به اطلاع مجله برساند. این موضوع بر اساس فلوچارت سازمان بین‌المللی اخلاق در نشر قابل‌پیگیری است.
11- نویسندهٔ مسئول یکی از نویسندگان دست‌نوشته است که به دلیل جایگاه علمی و نقش خود در مطالعه (برای مثال، مجری اصلی طرح یا استاد راهنمای اول پایان‌نامه) از سوی سایر نویسندگان مسئولیت مکاتبات و پاسخگویی به ابهام‌ها و ایرادهای مطرح‌شده در مورد دست‌نوشته یا مقاله را بر عهده دارد. نویسندهٔ مسئول وظیفهٔ انتقال نظرات و مکاتبات مهم به سایر نویسندگان و تنظیم روابط بین نویسندگان را بر عهده دارد.
12- انتساب غیرواقعی (صوری) به مؤسسه، مرکز یا دپارتمانی که نقشی در اصل پژوهش یا در فعالیت حرفه‌ای فرد نویسنده ندارد، نادرست است. این موضوع بر اساس فلوچارت سازمان بین‌المللی اخلاق در نشر قابل‌پیگیری است.
13- نویسندگان گزارش‌های علمی ـ پژوهشی باید گزارش قابل‌قبولی از کار خود ارائه دهند و دربارهٔ اهمیت آن بی‌طرفانه قضاوت کنند. داده‌های اساسی باید به شکلی مناسب در مقاله مطرح شود. مقاله باید جزئیات و منابع کافی را در خود داشته باشد تا دیگران بتوانند به آن استناد کنند. فریبکاری و بیان مطالب نامناسب به‌عمد بداخلاقی در نشر محسوب می‌شود و قابل‌پذیرش نیست. این موضوع بر اساس فلوچارت سازمان بین‌المللی اخلاق در نشر قابل‌پیگیری است.
14- دسترسی به داده و حفظ آن
ممکن است از نویسندگان تقاضا شود داده‌های مقالهٔ خود را به مجله ارسال کنند. نویسندگان باید آمادگی آن را داشته باشند که دسترسی به داده‌ها را ممکن سازند و بتوانند تا سال‌ها بعد از چاپ مقاله داده‌ها را حفظ کنند.
15- خطرات و نمونه‌های انسانی و حیوانی
1-15 اگر تحقیق شامل مواد شیمیایی، پروسه‌ها و وسایلی است که خطراتی غیرمعمول می‌تواند به همراه داشته باشد، نویسنده باید به طور شفاف به آنها اشاره کند.
2-15 اگر تحقیق شامل مطالعۀ نمونه‌های انسانی یا حیوانی است، نویسنده باید مشخص سازد که دست‌نوشته شامل بیانیه‌ای است که نشان می‌دهد تمام پروسه‌ها منطبق با قوانین و دستورالعمل‌ها انجام گرفته و سازمان‌های مربوط آن را تأیید کرده‌اند. نویسنده باید بیانیه‌ای در متن داشته باشد که نشان دهد برای آزمایش بر روی انسان‌ها از آنها رضایت کتبی گرفته شده است. حقوق خصوصی انسانی باید رعایت شود.
16- شفافیت در کارآزمایی بالینی
شفافیت در کارآزمایی‌های بالینی باید به‌صورت کامل وجود داشته باشد. تمام موارد و مطالب باید به شکل شفاف عنوان شود و محرمانگی رعایت شود.
17- طرح خطاهای اساسی
1-17هنگامی که نویسنده خطایی قابل‌توجه را در مقالهٔ چاپ‌شدهٔ خود می‌یابد، وظیفهٔ اوست که مراتب را به اطلاع سردبیر یا ناشر برساند و برای استرداد، اصلاح یا حذف مقاله با مجله همکاری کند.
2-17 اگر شخص سومی سردبیر یا ناشر را از این موضوع آگاه کند، وظیفهٔ نویسنده است که با سردبیر همکاری کند و اطلاعات مورد نیاز را در اختیار مجله قرار دهد.
18- بی‌نقصی در تصاویر
بهبود بخشیدن، تار کردن، جابه‌جا کردن و حذف و اضافه کردن بخش‌هایی به تصاویر مجاز نیست. تنظیم روشنی، وضوح و میزان رنگ تا جایی مجاز است که تصویر را تار یا بخش‌ها و اطلاعات تصویر اصلی را حذف نکند. دست‌کاری در تصاویر برای ارتقای کیفیت پذیرفته است اما انجام این کار با اهداف دیگر بداخلاقی در نشر محسوب می‌شود و اقدامات لازم در خصوص این فریبکاری انجام خواهد گرفت.
19- نویسنده/نویسندگان موظف هستند در صورت وجود هرگونه خطا و بی‌دقتی در مقالۀ خود، متولیان نشریه را در جریان قرار دهند و درصدد اصلاح آن برآیند یا مقاله را با موافقت مجله باز پس گیرند. در صورتی که مجله پیش از نویسندگان هرگونه قصور در انتشار را محرز کند، با او بر اساس فصل سوم این راهنما برخورد خواهد شد.
20- نویسنده/نویسندگان موظف به احتراز از رفتار غیراخلاقی انتشاراتی و پژوهشی هستند. اگر در هریک از مراحل ارسال، داوری، ویرایش یا چاپ مقاله در نشریات یا پس از آن، وقوع یکی از این موارد محرز شود، رفتار غیراخلاقی پژوهشی محسوب می‌شود و نشریه حق برخورد قانونی با آن را بر اساس اصل فریبکاری خواهد داشت.
دیدگاه‌ها